چربی هایی که در خون ما هستند شامل دو نوع مضر و مفید هستند. برخی از این چربی های مضر مثل کلسترول ، تریگلیسیرید، LDL هستند. این چربی ها ناشی از گوشت قرمز و روغن های حیوانی و همینطور مسائل ارثی هستند.
هنگامی که چربی خون بالا می رود می تواند باعث ایجاد مشکلات قلبی شود. در این مقاله به طور جامع به بررسی چربی خون مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت.
ارتباط چربی خون و بیماری های قلبی
چربی خون، مفید یا مضر؟
همانطور که گفتیم چربی خون دارای دو نوع مفید و مضر برای بدن است. از جمله چربی های مضر بدن می توان به :
کلسترول
تریگلیسیرید
LDL
اشاره کرد.
به چربی مفید بدن HDL گفته میشود. این چربی برای بدن خیلی مفید است و با خودن مواد غذایی مفید می تواند در بدن افزایش یابد.
از جمله مواردی که می تواند باعث بالا رفتن چربی مفید خون شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انواع آجیل ( بخصوص آجیل های بی نمک)
- ماهی
- روغن ماهی
- زیتون
- ترکیبات شامل امگا3
این چربی می تواند نقش پیشگیری کننده در بروز بیماری های قلبی عروقی در بدن داشته باشد.
تری گلیسرید : این نوع از چربی با خوردن غذاهای مضر با کالری زیاد وارد بدن می شود. مقدار اضافی کالری توسط بدن به تری گلیسرید تبدیل می شود که مقدار بیش از حد آن برای بدن ناسالم است.
چه عواملی تری گلیسیرید خون را افزایش می دهد؟
عوامل افزایش دهنده این چربی بدن شامل
- اضافه وزن و چاقی
- سیگار کشیدن
- مصرف الکل
- عدم تحرک
- رژیم غذایی پرکربوهیدرات
چه عواملی کلسترول خون را افزایش می دهد؟
مصرف مواد غذایی چرب
مصرف مواد غذایی با کالری بالا
کم بودن فعالیت بدنی
وراثت
سن و جنس نیز در کلسترول خون نقش دارد معمولا در زنان قبل از یائسگی میزان کلسترول خون کمتر از مردان است.
مشکلات قلبی ناشی از چربی خون بالا
اگر چربی خون بالا برود می تواند منجر به مشکلات قلبی برای فرد شود. با افزایش کلسترول خون ، چربی در سطح رگ رسوب می کندو منجر به کاهش خونرسانی می شود. بنابراین قلب نمی تتواند خون غنی از اکسیژن را به اندازه کافی دریافت کند. از جمله این بیماری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تنگی عروق قلب ، مغز و تنگی عروق اندام ها. چربی خون بالا در دراز مدت می تواند منجر به سکته های قلبی هم بشود.
از دیگر مشکلات مثل کبد چرب هم با افزایش چربی مضر بدن ایجاد می شود. پس به طور کلی
تنگی عروق قلبی
کبد چرب
از شایع ترین مشکلاتی است که چربی خون بالا ایجاد می کند.
علائم هشدار دهنده افزایش چربی خون
- خواب آلودگی
- درد ناحیه ساق پا و کف پا
- سردرد و سنگینی سر
- خشکی دهان
- سرگیجه
- وزوز گوش
- افزایش تعرق بدن
آیا کلسترول باعث بیماری قلبی می شود؟
کلسترول ماده ای شبیه به چربی است که دارای دو نوع مختلف است. کلسترول مفید که با نام HDL معروف است چربی را برای دفع به کبد می برد. نوع دیگر کلسترول LDL است که گاها از آن به عنوان کلسترول مضر نام برده میشود. این ماده کلسترول را به قسمتهایی از بدن که به آن نیاز دارند می برد. از آنجائیکه اگر میزان آن در خون زیاد شود، این ماده به دیواره عروق می چسبد و راه رگ ها را مسدود کرده و منجر به گرفتگی عروق میشود.
گرفتگی عروق منجر به کاهش خونرسانی به قلب و دیگر اندام ها می شود در نتیجه سکته قلبی ، حمله قلبی و دیگر مشکلات در پی آن به وجود می آید. در این صورت انواع روش های تصویر برداری بیماری های قلبی به کاربرده می شود تا مراحل درمانی شما کامل شده و علت دقیق بیماری مشخص شود.
بیشتر بخوانید: آنژیوگرافی برای چه کسانی انجام می شود؟
مصرف روزانه کلسترول باید چقدر باشد؟
برای جلوگیری از ابتلا به بیماری های قلبی باید میزان کلسترول خون در بدن متناسب باشد. هرچه میزان HDL خون بالاتر و میزان LDL خون کمتر باشد به کاهش بیماری های قلبی در بدن کمک میشود.
طبق تحقیقات انجام شده میزان کلسترول خون در رژیم غذایی روزانه از 300 میلی گرم نباید بیشتر باشد. هرچه میزان کلسترول مصرفی کمتر باشد، برای سلامتی بدن بهتر و ایمن تر است.
اسیدهای چرب غذایی میزان LDL خون را افزایش داده و عامل مهمی در ابتلا به بیماری های قلبی هستند.
منابع غذایی که میزان چربیLDL خون را افزایش میدهند
همانطور که گفتیم چربی LDL خون را باید در خون کاهش دهیم. مهمترین منبع دریافت کلسترول غذایی است که روزانه مصرف می کنیم. از جمله خوراکی هایی که میزان این چربی مضر را در بدن افزایش می دهند
- بسیاری از غذاهای سرخ کردنی
- روغن دمبه
- روغن های ترد کننده
- لبنیات پرچرب ( شیر ، پنیر، کره، خامه)
- چربی های نیمه هیدروژنه که در انواع غذاهای فرآوری شده موجود است
- غذاهای فرآوری شده و فست فود (مثل پیتزا)
خوردن بیش از حد این مدل از غذاها باعث اضافه وزن و چاقی می شود. اضافه وزن خود به تنهایی عامل مهمی در ابتلا به بیماری های قلبی است.
رابطه چاقی و بیماری های قلبی
یکی از شایع ترین سوالات افرادی که دچار اضافه وزن هستند این است که آیا ممکن است آنها نسبتا به افراد لاغر بیشتر دچار بیماری های قلبی شوند؟ درصورتی که چاق شدن نو اضافه وزن باعث بالارفتن فشار خون، بالارفتن چربی خون یا بالابودن قند خون، علی الخصوص در کسانی که سابقه ارثی بیماری های قلبی تنگی عروق قلبی ، سکته و مشکلات قلبی در اعضا خانواده دارند. این مساله می تواند باعث بروز مشکلات قلبی در این افراد بشود.در غیر این صورت و اضافه وزن به تنهایی خطرناک نخواهد بود.
غذاهای سالم برای کنترل وزن، کاهشLDL و افزایش HDL
سعی کنید برای سالم ماندن بیشتر، این دسته از خوراکی ها را در رژیم غذایی خود جای دهید:
- غلات
- سبوس جو، دانه جو
- آجیل کم نمک
- گردو، بادام ، بادام زمینی
- بامیه
- بادمجان
- سویا
- ماهی چرب مثل سالمون
- روغن زیتون
چگونه چربی مفید خون را افزایش دهیم؟
گفتیم که چربی خون دارای انواع مفید و مضر است. برای آنکه چربی مفید را افزایش دهیم، کارهای زیر توصیه می شود:
- ورزش
- کاهش وزن
- عدم مصرف دخانیات
- پرهیز از مصرف مواد غذایی که منجر به افزایش قند خون می شوند مثل : شکر، آرد، سیب زمینی، برنج
- پرهیز از خوردن مواد غذایی پرکالری
سخن پایانی
از آنجائیکه چربی خون بالا ارتباط نزدیکی با بیماری های قلبی دارد، بهتر است بیمارانی که دچار چربی خون بالا هستند هرساله طبق توصیه های پزشک متخصص قلب خود برای چکاپ مراجعه کنند و وضعیت قلبی خود را بررسی کنند. سبک زندگی سالم و دوری از هرگونه مواد خوراکی مضر و همچنین ورزش در سلامت بدن بسیار مفید است. اگر تصمیم به گگرفتن رژیم یا ورزش سنگین دارید حتما با پزشک خود درباره تصمیمات خود صحبت کنید و بدون برنامه و به یکباره برای انجام آن اقدام نکنید.
